معامله معارض چیست ؟ + نکات مهم
تعریف معامله معارض:
این معامله بدین معناست که شخصی به عنوان مثال مالک ملکی است و آن را به وسیله قولنامه به شخص دیگری انتقال می‌دهد. سپس بعد از ثبوت مالکیت مشتری، مالک قبلی دوباره همان ملک را به شخص ثالث به استناد سند رسمی منتقل می‌کند. در اینجا معامله معارض به منصه ظهور رسیده است که از طرف قانونگذار، چنین عملی جرم‌انگاری شده است. توجه شود در معامله اول اگر با سند رسمی نیز انتقال صورت گرفته باشد باز هم جرم معامله معارض به وقوع پیوسته است و تفاوتی در سند عادی و سند رسمی نیست ولی معامله دوم بایستی به وسیله سند رسمی باشد. در ادامه با چینوت همراه باشید…
مستند قانونی جرم معامله معارض:
ماده 117 قانون ثبت اسناد و املاک مصوب 26/12/1310 در رابطه با جرم معامله معارض سخن گفته است. ماده مزبور مقرر می‌دارد:«هر کس به موجب سند رسمی یا عادی نسبت به عین یا منفعت مالی(اعم از منقول یا غیرمنقول) حقی به شخص یا اشخاص داده و بعد نسبت به همان عین یا منفعت به موجب سند رسمی، معامله یا تعهدی معارض با حق مزبور بنماید به حبس جنایی درجه یک از سه ماه تا ده سال محکوم خواهد شد». البته مجازات معامله معارض به مانند مجازات جرم کلاهبرداری می‌باشد.
رأی وحدت رویه در خصوص جرم معامله معارض:
رأی وحدت رویه شماره 43 مورخ 10/08/1351 در مورد معامله معارض مقرره‌ای را وضع کرده است. لازم به ذکر است که رأی وحدت رویه در حکم قانون است. رأی مزبور بیان می‌دارد:«نظر به اینکه شرط تحقق بزه مشمول ماده 117 قانون ثبت اسناد و املاک قابلیت تعارض دو معامله یا تعهد نسبت به یک مال می‌باشد و در نقاطی که ثبت رسمی اسناد مربوط به عقود و معاملات اموال غیرمنقول به موجب بند اول ماده 47 قانون مزبور اجباری باشد سند عادی راجع به معامله آن اموال طبق ماده 48 همان قانون در هیچ یک از ادارات و محاکم پذیرفته نشده و قابلیت تعارض با سند رسمی را نخواهد داشت…».
جرم کلاهبرداری و معامله معارض:
کلاهبرداری طبق ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 28/06/1364 مجلس شورای اسلامی و تأیید 15/09/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام جرم‌انگاری شده است. برخی از جرایم نیز در حکم کلاهبرداری می‌باشند. بدین معنا که از لحاظ عنصر مادی جرم با یکدیگر متفاوت هستند ولی حکم مجازات آنها با یکدیگر شباهت دارد. معامله معارض نیز از جمله جرایمی است که در حکم کلاهبرداری قرار دارد.
تفاوت جرم فروش معامله معارض با جرم فروش مال غیر:
در معامله معارض و فروش مال غیر، شخص انتقال‌دهنده، مالک نمی‌باشد و مالی که متعلق به دیگری است را انتقال داده است اما بایستی توجه کرد که در فروش مال غیر لزوماً تعارض در مالکیت رخ نمی‌دهد. به عبارت دیگر هر فروش مال غیری به معنای تعارض مالکیت نیست. بنابراین جرم فروش مال غیر و جرم معامله معارض دو جرم علیحده هستند که قانونگذار برای هر کدام از آنها، مجازات گوناگونی را مدنظر قرار داده است. جرم فروش مال غیر جدا از وصف کیفری، از لحاظ حقوقی یک معامله فضولی است که با عدم تنفیذ مالک اصلی، معامله انجام شده منحل خواهد شد. ( chinootlaw.com )
مرجع صالح به رسیدگی به جرم معامله معارض:
از لحاظ صلاحیت ذاتی، دادگاه کیفری دو صالح به رسیدگی است. از لحاظ صلاحیت محلی نیز دادسرا و دادگاه محل وقوع جرم صالح به رسیدگی است. بنابراین هر کجایی که معامله معارض اتفاق افتاده است شاکی بایستی در آن مکان اقامه دعوای کیفری داشته باشد.
مجازات جرم معامله معارض چیست؟
با توجه به اینکه در حکم کلاهبرداری می‌باشد فلذا مجازات آن، علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که توسط مرتکب اخذ شده است می‌باشد.
